Гісторыя

Ужо сёньня: пяць гадоў таму быў створаны фонд BYSOL

Падзеі 14 жніўня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Вызначэньне дакладнай даты заснаваньня Менску, падводныя дасьледаваньні. Беларускія археолягі расказалі пра знаходкі

У Менску адбылася прэс-канфэрэнцыя, на якой супрацоўнікі Інстытуту гісторыі расказалі пра сваю працу і расказалі пра знаходкі апошняга часу.

Генпракуратура павялічыла колькасьць ахвяр нацысцкага лягеру «Трасьцянец» пад Менскам у 2,6 раза

У нацысцкім лягеры сьмерці «Трасьцянец» пад Менскам, які існаваў падчас акупацыі Беларусі, пахаваныя ня менш за 546 тысяч чалавек, заявіла Генэральная пракуратура Беларусі, падводзячы вынікі ініцыяванай ведамствам так званай «актуалізацыі зьвестак».

Ужо сёньня: у часе пратэстаў вайскоўцы стрэлілі ў патыліцу Генадзю Шутаву

Падзеі 11 жніўня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ці добра вы ведаеце гісторыю Берасьця? ТЭСТ

Берасьце — адзін з самых старажытных гарадоў Беларусі, у якім адбылося шмат значных гістарычныя падзеяў. У Берасьці створаныя важныя помнікі культуры, нарадзіліся і жылі многія знакамітыя беларусы. Праверце сябе, ці добра ведаеце гісторыю Берасьця, адкажыце на пытаньні тэсту.

Ужо сёньня: Пятая гадавіна забойства Аляксандра Тарайкоўскага

Падзеі 10 жніўня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Карціна, напісаная крывёй, і апошні пэрформанс за кратамі: гісторыя мастака Алеся Пушкіна

Ужо сёньня: бел-чырвона-белы сьцяг стаў дзяржаўным сьцягам БНР; дзень памяці Рамуальда Траўгута і Вячаслава Адамчыка

Падзеі 5 жніўня ў Беларусі, сьвеце, гісторыі

Кнігі ў вогнішчы. Першага жніўня 1937 году ў двары менскай турмы НКВД былі спаленыя дзясяткі тысяч беларускіх рукапісаў

1 жніўня 1937 году ў двары менскай унутранай турмы НКВД, вядомай як «амэрыканка», супрацоўнікі карных органаў разьвялі вялізнае вогнішча і спалілі дзясяткі тысяч беларускіх рукапісаў.

Ужо сёньня: дзень народзінаў Рамана Бандарэнкі

Падзеі 1 жніўня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: 111 гадоў ад пачатку Першай сусьветнай вайны

Падзеі 28 ліпеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Расейская мова і яе ўжываньне — гэта адкрытыя дзьверы ў Беларусь для нашага ўсходняга суседа, — Генадзь Коршунаў

Наколькі ўстойлівыя беларуская культура і беларуская нацыянальная сьвядомасьць? Ці магчымая іх перамога ў процістаяньні расейскай культуры і таму, што сёньня называецца «русский мир»? Ці можа беларуская ідэнтычнасьць зьнікнуць цалкам?

«ПіК Свабоды». 35 гадоў Дэклярацыі аб дзяржаўным сувэрэнітэце Беларусі. Чаму і як распаўся СССР — гутарка зь Віталём Портнікавым

Чаму дыктатар — адэпт СССР Аляксандар Лукашэнка ня здолеў аддаць незалежнасьць? Ці ўспрымаюць украінцы Беларусь як незалежную дзяржаву? Ці здабудуць беларусы сапраўдную незалежнасьць?

Ужо сёньня: Гадавіна сьмерці Ўладзімера Караткевіча, народзіны Аляксандра Мілінкевіча

Падзеі 25 ліпеня ў Беларусі, сьвеце, гісторыі

У Будславе знайшлі падмуркі старога касьцёла. ФОТА

У Будславе праводзяцца працы з мэтай аднавіць комплекс кляштара, цяпер там знайшлі падмурак старога касьцёла.

Ужо сёньня: чатыры гады таму ў Беларусі пачалася масавая ліквідацыя недзяржаўных арганізацый

Падзеі 23 ліпеня ў Беларусі, сьвеце, гісторыі

Сям’я менскага чыгуначніка 100 гадоў захоўвала кавалачак хлеба з абеду ў Маскве

На выставе «Гастранамічная гісторыя Менску. ХХ стагодзьдзе» на Ракаўскай, 17 можна ўбачыць незвычайны экспанат: кавалачак хлеба, якому ўжо больш за 100 гадоў. Гэта порцыя хлеба 1918 году.

Апошні ў СССР сьмяротны вырак украінцу за нацыяналізм вынесьлі ў 1989 годзе

У ліпені 1989 году быў пакараны смерцю 64-гадовы ўкраінец. Ён быў апошнім чальцом Украінскай паўстанцкай арміі, якога пакаралі смерцю савецкія ўлады.

Ужо сёньня: 9 гадоў таму забілі Паўла Шарамета

Падзеі 20 ліпеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

На Смаргоншчыне памянялі надпіс на мэмарыяле ахвярам фашызму і камунізму

У вёсцы Войстам Смаргонскага раёну зьмянілі подпіс на мэмарыяле каля касьцёла, прысьвечаным ахвярам фашызму і камунізму.

Археолягі раскапалі падмуркі трэцяй вежы Крэўскага замку. ФОТА

Сёлетнія раскопкі ў Крэўскім замку пацьвердзілі наяўнасьць трэцяй вежы ў замку, а таксама паказалі сьляды нападу на замак у 1433 годзе, кажа кіраўнік археалягічных працаў Алег Дзярновіч.

У Зэльве ўпершыню аднавілі «атаку мерцьвякоў» у Першай усясьветнай вайне. Што вядома пра гэтую бітву

У расейскай навуковай і публіцыстычнай літаратуры часта сустракаецца меркаваньне, што зьяўленьне фразы «расейцы не здаюцца» зьвязана менавіта з абаронай Асавецкай крэпасьці.

Ці добра вы ведаеце гісторыю судоў Вялікага Княства Літоўскага ў яго апошнія стагодзьдзі? ТЭСТ

У Вялікім Княстве Літоўскім у XIII–XVIII стагодзьдзях існавала вельмі разьвітая і складаная судовая сыстэма, якая налічвала дзясяткі судоў розных узроўняў, для розных станаў, з рознымі функцыямі. Праверце, наколькі добра вы ведаеце гісторыю судовай сыстэмы ВКЛ, адкажыце на пытаньні тэсту.

Ужо сёньня: дзень бітвы пад Воршай — ня той славутай, але таксама пад кіраўніцтвам Астроскага

Падзеі 13 ліпеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

«Гісторыя на Свабодзе». Ці перажывуць беларусы «русский мир». Меркаваньне Паўла Церашковіча

Наколькі глыбока ў Беларусь пранік «русский мир»? Што цяпер адбываецца зь беларускай нацыянальнай ідэнтычнасьцю? Як доўга ва ўмовах цяперашняй прарасейскай аўтарытарнай дзяржаўнай мадэлі можа існаваць беларуская нацыянальная сьвядомасьць?

Чалавек, які 30 гадоў таму перажыў расстрэл у Срэбраніцы: «Я зразумеў, што мне канец»

У Наваградку падпісалі дамову аб стварэньні Беларускага музэя Галакосту і супраціву

Музэйная ўстанова ў Наваградку ўшануе памяць 11 000 габрэяў — ахвяраў нацысцкіх расправаў і 250 вязьняў гета, якія пракапалі сабе шлях да свабоды.

Калі Іран і Ізраіль былі найлепшымі сябрамі. Архіўныя фота

Да таго як рэвалюцыя 1979 году зрынула іранскую манархію, Тэгеран і Тэль-Авіў абменьваліся турыстамі і таварамі, а не ракетамі і дронамі.

Ужо сёньня: дзень народзінаў Марка Шагала, Пятра Глебкі. 4 гады таму вынесьлі прысуд Віктару Бабарыку

Падзеі 6 ліпеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: 75 гадоў ад пачатку перадачаў Радыё Свабодная Эўропа

Падзеі 4 ліпеня ў Беларусі, сьвеце, гісторыі.

Ужо сёньня: дзень памяці Сержука Вітушкі

Падзеі 2 ліпеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Эдвард Лукас: «літвінізм» выконвае тры важныя мэты Крамля

На сайце Цэнтру аналізу эўрапейскай палітыкі (Center for European Policy Analysis (CEPA) зьявіўся артыкул брытанскага пісьменьніка і журналіста Эдварда Лукаса «Сакрэтная зброя: Гісторыя. Псэўдагістарычны „літвінізм“ сее разлад паміж Літвой і Беларусьсю».

Ужо сёньня: 4 гады таму арыштавалі паліталягіню Валерыю Касьцюгову

Падзеі 30 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ці добра вы ведаеце гісторыю найбольшай палітычнай партыі ў гісторыі Беларусі? ТЭСТ

24 чэрвеня 2025 году споўнілася роўна 100 гадоў з дня заснаваньня найбольшай у гісторыі Беларусі палітычнай партыі — Беларускай сялянска-работніцкай грамады, якая дзейнічала ў Заходняй Беларусі.

Ужо сёньня: 36-я гадавіна ўтварэньня Таварыства беларускай мовы; сто гадоў зь дня нараджэньня Лідзіі Арабей

Падзеі 27 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: 120 гадоў зь дня нараджэньня Пятруся Броўкі; пяць гадоў таму затрымалі Ігара Лосіка

Падзеі 25 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Што вы ведаеце пра Васіля Быкава? ТЭСТ

11 пытаньняў пра творцу, які пісаў пра вайну і маральны выбар чалавека. Праверце свае веды.

Ужо сёньня: пачатак вайны Нямеччыны з СССР; дзень памяці Васіля Быкава

Падзеі 22 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: 90 гадоў з дня нараджэньня сьпявачкі Нэлі Багуслаўскай

Падзеі 21 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: 100 гадоў Янку Сурвілу; 25 гадоў інтэрнэт-бібліятэцы Kamunikat

Падзеі 20 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

У Менску перапахавалі 75 чалавек, парэшткі якіх знайшлі ў раёне дачы кіраўніка НКУС БССР Цанавы

У лесе каля менскага мікрараёну Сьцяпянка будуецца жылы комплекс «Утульны». Летам 2024 году там у раёне вуліцы Парніковай знайшлі парэшткі расстраляных людзей.

Ужо сёньня: Сусьветны дзень барацьбы зь дзіцячай працай

Падзеі 12 чэрвеня ў Беларусі, сьвеце, гісторыі.

Ужо сёньня: 100 гадоў таму Янка Купала стаў першым народным паэтам Беларусі

Падзеі 10 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Рэцэпты на сьпёку ад «Літоўскай гаспадыні»

Першае выданьне «Літоўскай гаспадыні» выйшла ў 1848 годзе ў Вільні па-польску. Доўгі час заставалася таямніцай, хто ж стаіць за гэтай кнігай, але дзякуючы дасьледаваньням Адама Мальдзіса стала вядома: аўтарка – Ганна Цюндзявіцкая, жыхарка Барысаўшчыны.

Хто каго судзіў у Вялікім Княстве Літоўскім? ТЭСТ

У Вялікім Княстве Літоўскім у XIII–XVIII стагодзьдзях існавала вельмі разьвітая судовая сыстэма, якая налічвала дзясяткі судоў розных узроўняў, для розных станаў, з рознымі функцыямі і задачамі. Праверце, наколькі добра ведаеце гісторыю судовай сыстэмы ВКЛ, адкажыце на пытаньні тэсту.

Ужо сёньня: у гэты дзень выйшаў раман Джорджа Оруэла «1984»

Падзеі 8 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: Дзень нараджэньня Івана Здановіча, лекара і заснавальніка вучэльні для сьляпых у Менску

Падзеі 7 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: 46 гадоў палітвязьню Дзянісу Івашыну

Падзеі 6 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: дзень памяці Язэпа Варонкі і Юрася Бушлякова

Падзеі 4 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Два тунэлі, пераезд Купалаўскага ў офіс ГУБАЗіКу, пешаходны мост у Траецкае. Што зьбіраюцца рабіць з старым Менскам

Нядаўна ў Менску прайшло грамадзкае абмеркаваньне дэталёвага праекту гістарычнага Менску на дзесяцігодзьдзі наперад.